سنگ سيليس (silica-stone) را بیشتر بشناسیم
سنگ سیلیس به عنوان سیلیکون دی اکسید یا SiO2 شناخته می‌شود، ترکیب شیمیایی بی رنگ و سفید است. این ماده از شایع ترین عناصر روی زمین، سیلیکون (si) و اکسیژن (O2) ساخته شده است. سیلیس ترکیب فراوانی در پوسته زمین است که حدود ۵۹ درصد کل ترکیبات را تشکیل داده است. سیلیس در اکثر موارد کاربرد دارد از جمله برنامه‌های کاربردی صنعتی گرفته تا صنعت مواد غذایی و آشامیدنی مورد استفاده است.
سنگ سيليس یا سیلیسیم دی‌اکسید یا سیلیکا يا سيليس با فرمول شیمیایی SiO2 فراوان‌ترین ترکیب اکسیدی موجود در پوسته زمین است.
سیلیس در طبیعت به‌صورت آزاد یا به‌صورت ترکیب با سایر اکسیدها وجود دارد.خاک رس، آلکالی فلدسپات و سیلیس، مهترین مواد اولیه بدنه سرامیک‌ها هستند.
نام سیلیس برای کلیه کانی هایی به کار برده می شود که دارای SiO2 می باشند حتی اگر از نقطه نظر بلوری ، شرایط فیزیکی و شرایط زمین شناسی با هم متفاوت باشند. ماسه سنگ و ماسه سیلیسی، کوارتز و کوارتزیت، بلور کریستال، سیلیس مصنوعی و سیلیکون شیمیایی، سنگ چماق و دیاتومیت از منابع اصلی سیلیس هستند.
سیلیس ، ماده ای است که در مقابل سرما و گرما بسیار مقاوم است. این ماده به راحتی می تواند حرارتی بین 200 تا 300 درجه را تحمل کند و در برابر سرما هم تا دمای 60 درجه زیر صفر یخ نمی زند. این خاصیت ، باعث شده است که این ماده ی ارزشمند در تمام زوایای زندگی ما حضور داشته باشد و ما از فواید آن در تمام اجزای زندگی مان استفاده می کنیم..
چند نوع سنگ سيليس وجود دارد؟
در کل می توان گفت دو نوع سنگ سیلیس وجود دارد:
- سنگ سیلیس درجه 1
- سنگ سیلیس درجه 2
نکته:
سنگ سیلیس درجه 1 هم به دو نوع سنگ تقسیم بندی میشوند که عبارتند از:
- سنگ سیلیس ممتاز
- سنگ سیلیس درجه1
تقسیم بندی سیلیس بر اساس درجه خلوص sio2:
-
سيليس داراي درجه خلوص%99 تا %96 که در صنایع همچون: شيشه سازي، لعاب و کاشی ، صنايع شيميايي، صنایع نسوزفروسيليس، پشم شيشه، سيليكات سديم، فروکروم ماسه تست سيمان و تصفیه آب به کار مي رود…
-
سیلیس دارای درجه خلوص%95 تا %85 که در صنایع:ماسه ريخته گري، ماسه سندبلاست، فيلتراسيون و ديرگدازها و… به کار مي رود
-
سیلیس دارای درجه خلوص%85 تا %70 که در صنایع:آجر ماسه آهکي و آجرسبک، کارخانجات لاستیک و پلاستیک رنگ سازی بتونه و چسب فولاد توليد سيمان و بتن سبک و… به کار مي رود.
سیلیس و انرژی:
ما در زندگی روزمره مان ، به انرژی های گوناگونی نیاز داریم که بدون آن ها ، جدا زندگی سختی خواهیم داشت. در گرمای تابستان ، نیازمند انرژی خنک کننده ایم و در سرمای زمستان ، محتاج انرژی گرمابخش. شب ها ، انرژی روشنایی دهنده می خواهیم و … سیلیس ، نه تنها برای ما انرژی تولید می کند ، بلکه آن را به درون خانه های ما می آورد. و البته فرقی نمی کند که کدام یک از انواع انرژی باشد
انرژی نفت و گاز ، یا خورشیدی ، یا مکانیکی یا … نفت یا گازی که از دل زمین یا از قعر دریا استخراج می شود ، با آب و سایر مواد مخلوط است. برای تصفیه ی این مواد ، از سیلیس استفاده می شود.توربین هایی که از طریق گردش آب ، برق تولید می کنند ، بسیاری از اجزای آن ها از سیلیس ساخته شده است.
سیلیس و صنعت خودروسازی:
امروزه اتومبیل سازی ، یکی از نشانه های پیشرفت صنعتی هر کشور به حساب می آید. لاستیک خودرو، نرمی و مقاومتش را از سیلیس کسب می کند. بدون استفاده از سیلیس در ساختن لاستیک ، خودرو ها هرگز نمی توانستند چنین نرم و پرسرعت روی آسفالت داغ جاده ها حرکت کنند.سیم ها و کابل های برق خودرو ، از سیلیس ساخته می شوند و کلا در لوازم الکترونیک خودرو سیلیس وجود دارد. روکش چراغ ها ، واشر ها و لوازم کلاچ نیز از جمله مواردی هستند که همه ی استحکام و مقاومت آن ها تحت فشار شدید و حرارت بالای موتور ، مرهون سیلیس است.
سیلیس و ورزش:
امروزه برای ساختن انواع و اقسام وسایل ورزشی و تفریحی از ماده ی شگفت انگیز سیلیس استفاده می شود.
استحکام و مقاومت لوازم ورزشی از اهمیت زیادی برخوردار است. اهمیت این نکته را در تمام لوازم ورزشی می توان دید ؛ اما بهترین مثال ، چوب اسکی و توپ تنیس است.
چسب سیلان ، در توپ تنیس هم مورد استفاده قرار می گیرد. این چسب ، علاوه بر این که سایر مواد را به هم می چسباند و از پاره شدن توپ در زیر ضربه های محکم و پی در پی جلوگیری می کند
این ماده ی سیلیسی ، به دلیل خاصیت های استثنائی خود ، در لوازمی مانند : کفش ورزشی ، چادر صحرایی ، کاپشن ضد آب و طناب کوه نوردی به کار می رود.
سیلیس در مواد پر کننده:
سیلیس به عنوان یک پر کننده در صنایع مختلفی از جمله لاستیک سازی، رنگ سازی، کاغذ سازی، پلاستیک سازی و … استفاده میشوند.
مدتی است که طرح های جدید ساختمان سازی ، دانش معماری را به کلی متحول کرده است. در این طرح های جدید ، معمولا از شیشه استفاده می شود. امروزه ، به راحتی می توان در شهر های بزرگ ، بنا های بلند و آسمان خراش های زیبایی را دید، که تمام نمای بیرونی آن ها از شیشه است.
در ساخت شیشه ، همیشه از سیلیس استفاده شده است
بلوک سازی:
یکی دیگر از مصارف ماسه سیلیسی، تهیه قطعات و آجرهای ماسه سیلیسی است. این مصالح از مخلوط ماسه سیلیسی، آهک و سیمان بدست می آید.
پشم شیشه:
با مخلوط نمودن پودر سیلیس و موادی از جمله فلدسپات و دولومیت ، با نسبت ها و فرمول های معینی پشم شیشه تهیه می‌شود. امروزه پشم شیشه
تولید انواع کفپوش
در تولید انواع کفپوش های بتنی مخلوطی از انواع سیلیس دانه بندی شده جهت افزایش ضریب استقامت بتن استفاده می گردد. گاهی سطح نازکی از روی کفپوش بتنی یا موزائیک را به قطر 1تا 2 میلیمتر به سیلیس شکری اختصاص می دهند تا سطح کفپوش در مقابل فشار وزن و ضربه استقامت بیشتری از خود نشان دهد.
در تولید کفپوش های اپوکسی سیلیس درجه یک با انواع دانه بندی از میکرونیزه کاربرد گسترده‌ای به عنوان عایق حرارتی و صوتی در صنعت ساختمان دارد.
سیلیس در ريخته‌گري و نسوز:
مقاومت كوارتز و سيليس تا دمای 1470C سبب شده از آن براي تهيه قالب هاي ريخته‌گري فلزاتي مانند فولاد، آهن سياه، آلومينيم وآلياژهاي مس و همچنين به عنوان نسوز در ساخت كوره‌هاي آهن و فولاد، سراميك، شيشه و سيمان بكار مي‌رود.
همچنين با پودر كردن آن مي‌توان از آن به عنوان پركننده در رنگ، پلاستيك، لاستيك، بتونه و چسب استفاده كرد.
سیلیس در صنایع سرامیک:
مهم‌ترین مواد اولیه بدنه سرامیک‌ها خاک رس، آلکالی فلدسپات و سیلیس است. نقش سیلیس در بدنه، ایجاد فاز شیشه و افزایش مقاومت آن است.
میزان آهن در سیلیس باید ناچیز باشد.
سیلیس در سند بلاست:
سندبلاست به این صورت است که ماسه‌های ساینده که عمدتاً از جنس سیلیس
سیلیس در فیلتر های شنی:
فرآيند فيلتراسيون به عنوان يكي از مهمترين و شناخته شده‌ترين روش‌ها در تصفيه و زلال‌سازي مایعات كاربرد دارد. اساس كار صافي‌ها، تصفيه فيزيكي با به دام انداختن ذرات معلق در لايه‌هاي بستر فيلتر مي‌باشد
فیلترهای شنی کاربرد مؤثری در تصفیه مایعات دارند و کاربرد مؤثری در استخرهای شنا، صنایع شیشه، صنایع رنگ،صنایع غذایی، صنایع نساجی، صنایع شیمیایی، صنایع کاغذسازی، صنایع فولاد و فلزات، صنایع لاستیک و پلاستیک، تصفیه‌خانه‌های آب و فاضلاب، کلیه سیستم‌های حرارتی و برودتی، نیروگاه‌ها، پتروشیمی و پالایشگاه‌ها دارند.درون این فیلترها لایه‌های مختلفی از ماسه‌های سیلیس با دانه‌بندی و خلوص متفاوت قرار میگیرند
